Aging Society หรือ สังคมผู้สูงอายุ กำลังเป็นเรื่องถกเถียงกันมากว่าจะกลายเป็นปัญหาสังคมในหลายประเทศ ซึ่งรวมถึงประเทศไทย
แจ็ค หม่า และ อีลอน มัสก์ ก็พูดถึงประเด็นนี้ที่เซี่ยงไฮ้เมื่อช่วงปลายเดือนสิงหาคม 2019 บอกว่ามันจะเป็นปัญหาใหญ่ที่อาจทำให้เกิดการล่มสลายได้
คนยุคนี้มีอายุยืนมากขึ้น โรคภัยหลายอย่างรักษาได้ง่ายขึ้น คนตายน้อยลง และคนเกิดใหม่ก็น้อยลงด้วย ผลที่ตามมาเลยกลายเป็นสังคมที่เต็มไปด้วยคนสูงอายุ คนที่อยู่ในวัยทำงานจะมีสัดส่วนน้อยลง มีคนแก่ให้คนหนุ่มสาวหรือรัฐบาลต้องดูแลมากขึ้น
ในอนาคต มี AI หรือ Robot จะมาทำงานแทนคนจำนวนมาก ถ้าการพัฒนาทางเทคโนโลยีเร็วพอ ก็อาจช่วยแก้ปัญหาไม่มีคนทำงานที่เกิดจากสังคมสูงวัยได้
สตาร์ทอัพหลายแห่งกำลังเข้ามาช่วยแก้ปัญหาเพนพ้อยท์ให้กับผู้สูงอายุ ซึ่งเป็นตลาดที่เติบโตใหญ่ขึ้นอย่างต่อเนื่อง
ในอเมริกา มีคนอายุ 65 ปี เพิ่มขึ้นวันละ 10,000 คนทุกวัน ซิลิคอนวัลเลย์และสตาร์ทอัพทั่วโลก กำลังเข้ามาช่วยทำให้ผู้อาวุโสทั้งหลายมีความสุขขึ้นในช่วงบั้นปลายของชีวิต
ลองดูว่ามีสตาร์ทอัพอะไร กำลังช่วยทำให้คนแก่มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นบ้าง!!!
Never Too Late ชื่อบริษัทที่แปลเป็นไทยแบบตรงตัวได้ว่า “ไม่เคยสายเกินไป” มีคอมพิวเตอร์แบบทัชสกรีนหน้าจอสัมผัสขนาด 70 นิ้ว ความละเอียดสูง ผู้สูงอายุใช้ประสบการณ์ทางด้านเทคโนโลยีเพียงเล็กน้อยก็เข้าถึงการทำงานทุกอย่างได้ง่าย เช่น เปิดวิดีโอการเดินทางท่องเที่ยว เปิดเพลงตามรายชื่อเพลงที่อยากฟัง ค้นหาหนังสือที่อยากอ่าน ฟังเลคเชอร์จากมหาลัยต่างๆ ฯลฯ
Paro หุ่นยนต์ที่เต็มไปด้วยเซ็นเซอร์และแอคทูเอเตอร์หรือหัวขับวาล์ว เป็นตัวเชื่อมการทำงานของอุปกรณ์กับผู้ใช้งาน หุ่นยนต์ตอบสนองคำสั่งของเสียงและการสัมผัส เอามาช่วยเหลือผู้สูงอายุที่มีปัญหาความจำเสื่อม และไม่ได้ใช้ชีวิตในสังคมปกติ
3Scape มีระบบภาพยนตร์สามมิติ เนื้อหาในหนังมีไว้ให้ผู้สูงอายุและผู้ที่เคลื่อนไหวได้ยาก พยายามกระตุ้นการทำงานของสมอง และบรรเทาความวิตกกังวลให้กับคนแก่
Smart Toilet หรือ ส้วมอัจฉริยะ มีบทบาทสำคัญอย่างมากต่อผู้สูงอายุ ประเทศญี่ปุ่นมีความโดดเด่นในการพัฒนาส้วมอัจฉริยะ และส้วมที่ทำงานแบบอัตโนมัติติดต่อกันมาหลายปีแล้ว
บิล เกตส์ เป็นเศรษฐีไฮเทคที่ให้ความสำคัญกับส้วมอัจฉริยะอย่างมาก เมื่อเดือนพฤศจิกายน 2018 เขาเป็นผู้บรรยายในงาน Reinvented Toilet Expo ในปักกิ่งประเทศจีน
ความก้าวหน้าของส้วมอัจฉริยะ ทั้งที่ทำไปแล้วหรือกำลังพัฒนาจากหลายๆสตาร์ทอัพ เช่น
ส้วมไฮเทค มีเพลงฟังสบายๆให้ฟัง ที่นั่งอุ่นๆ ทำความสะอาดอวัยวะให้หลังขับถ่ายเสร็จ
ส้วมสำหรับผู้สูงอายุและคนพิการ ปรับการทำงานต่างๆตามคำสั่งเสียงและเซ็นเซอร์
ส้วมที่คอยตรวจสอบดูความผิดปกติการไหลของปัสสาวะ มันเป็นสัญญาณบอกถึงปัญหากระเพาะปัสสาวะ
ห้องน้ำที่เชื่อมต่ออินเตอร์เน็ตช่วยป้องกันสุขภาพ ใช้เซ็นเซอร์และ AI วิเคราะห์ของเสียในห้องน้ำ สามารถตรวจจับสัญญาณเริ่มแรกของโรคหลายอย่าง และช่วยคนป่วยจัดการกับอาการเรื้อรังอย่างโรคเบาหวาน
มีหน่วยงานบางแห่ง มีแผนจะรวบรวมข้อมูลจากส้วมสาธารณะ ทำเป็นส้วมอัจฉริยะที่เก็บข้อมูลมาวิเคราะห์ เพื่อตรวจสอบการระบาดของโรค ดูสุขภาพของประชาชนในแต่ละท้องถิ่น เป็นข้อมูลที่ช่วยทำให้สาธารณะสุขเตรียมหนทางรักษาและป้องกันโรคต่างๆได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพมากขึ้น
ของเสียที่ขับถ่ายจากมนุษย์ที่อยู่ในส้วม เป็นข้อมูลที่บอกเบาะแสปัญหาโรคต่างๆได้มากมาย เช่น เบาหวาน การติดเชื้อ โรคไต มะเร็ง ฯลฯ
มองในภาพรวมแล้ว ดูเหมือนว่า Startup จะมีโอกาสทางธุรกิจมากมายจากยุคสังคมสูงวัย
ถ้าเป็นประเทศรวยๆที่คนแก่ยังมีเงินเหลือพอดูแลรักษาตัวเอง หรือมีรัฐบาลที่ให้การสนับสนุนทางด้านการเงินอย่างจริงจัง มันก็เป็นโอกาสธุรกิจได้จริงๆ
แต่ถ้าเป็นประเทศจนๆที่ไม่มีใครเห็นความสำคัญของคนสูงวัย หรือไม่มีเงินเพียงพอรักษาตัวเอง ก็คงหาใครมาสนใจได้ยากเต็มที……..
https://www.theguardian.com/technology/2019/sep/03/senior-citizens-apps-tech-devices