ประเทศกัมพูชาโดนทิ้งระเบิดนับล้านทุ่นจากสงครามในอดีต มีระเบิดจำนวนมากที่เป็นระเบิดที่ยังไม่ระเบิด ในแต่ละปีมีคนกัมพูชาหลายสิบคนต้องตายเพราะไปเหยียบโดนระเบิด
กัมพูชาได้รับความช่วยเหลือจากหลายประเทศ แต่ต้องใช้เวลานานในการเคลียร์พื้นที่ค้นหาระเบิด มันเป็นงานยากและอันตรายมาก
การได้หนูยักษ์ Magawa จาก APOPO ในการช่วยตรวจค้นหาระเบิด ทำให้สามารถทำงานได้เร็วขึ้นมาก
“เมกาว่า” เป็นหนูยักษ์จากอาฟริกา ได้รับการฝึกฝนดมกลิ่นค้นหาระเบิด แม้มันจะตัวใหญ่กว่าหนูปกติ แต่ตัวยังเบาพอที่จะไม่ทำให้ระเบิดทำงานเมื่อมันเหยียบโดน
ในระยะเวลา 7 ปีที่มันทำงาน “เมกาว่า” ค้นเจอระเบิด 39 ทุ่น และมี 28 ทุ่นที่เป็นระเบิดที่ยังไม่ระเบิด ช่วยเคลียร์พื้นที่ไปแล้วมากกว่า 141,000 ตารางเมตร ทำให้มันกลายเป็นหนูที่มีผลงานยอดเยี่ยมที่สุด
“เมกาว่า” เป็นหนูวีรบุรุษ เป็นฮีโร่ และมีการมอบรางวัลเหรียญทอง PDSA ให้มัน
รางวัลนี้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการการมอบรางวัลให้กับสัตว์ เป็นรางวัลสูงสุดสำหรับผลงานอันยอดเยี่ยมของความกล้าหาญที่อุทิศให้กับการช่วยเหลือชีวิตพลเรือน
หนูยักษ์อาฟริกัน Pouched เป็นหนูฉลาดและฝึกฝนง่าย “เมกาว่า” ได้รับการฝึกฝนตั้งแต่ยังเล็กก่อนที่จะมาทำงานจริงในกัมพูชา เวลาเจอโลหะมันจะเพิกเฉยข้ามไป แต่จะส่งสัญญาณบอกให้คนรู้เมื่อเจอตำแหน่งของทุ่นระเบิด
มันทำงานได้เร็วมาก สามารถเคลียร์พื้นที่ขนาดเท่าสนามเทนนิสภายใน 30 นาที หากใช้คนและเครื่องตรวจจับโลหะ อาจต้องใช้เวลานานถึง 4 วัน
กัมพูชามีคนพิการเมื่อนับต่อหัวต่อจำนวนประชากรสูงที่สุดในโลก มีผู้พิการที่เกี่ยวข้องกับอาวุธยุทโธปกรณ์ที่ยังไม่ระเบิดมากถึง 25,000 คน
นับตั้งแต่การล่มสลายของเขมรแดงในปี 1979 กัมพูชามีคนตายเพราะระเบิดแล้วมากถึง 64,840 คน
ในช่วงสงครามเวียดนาม ในระยะเวลา 4 ปี สหรัฐอเมริกาประเทศเดียว มีการทิ้งระเบิดแบบปูพรม 2.7 ล้านตัน ลงใน กัมพูชา เวียดนาม และลาว
โดยอเมริกาใช้ฐานทัพที่ตั้งอยู่ในประเทศไทย ไปทิ้งระเบิดเพื่อนบ้านในยุคสงครามเวียดนาม
เจ้าหนูยักษ์อาฟริกัน “เมกาว่า” ที่ได้รับเหรียญกล้าหาญในคราวนี้ ได้ทำหน้าที่เป็นส่วนหนึ่งในการแก้ไขผลพวงความโหดร้ายจากสงครามในอดีต…..